… de eenvoudige en kalme vaststelling van het bestaan van de andere(n).
Wees niet misleid bij de woorden eenvoudig en kalm daar ze de indruk kunnen wekken dat dit aspect van IP gemakkelijk is en van weinig belang. Integendeel. In veel gevallen blijkt het net heel moeilijk te zijn eenvoudig en kalm de existentiële aanwezigheid van anderen op te nemen.
Wie heeft er immers in de complexe samenleving van vandaag nog toegang tot eenvoud in het leven en in onze drukke moderne tijden nog een vredige geest? ‘Eenvoudig’ en ‘simpel’ is dan ook zeker niet zo gemakkelijk. Tegelijk kan het dit wel worden wanneer door het beoefenen van de basiselementen van IP (mindfulness, alignment en ademhaling) spontaan een kwalitatieve aanwezigheid in ons bewustzijn ontstaat.
In de haast van ons dagelijks leven en tegen de achtergrond van allerlei ‘dramatische’ gebeurtenissen die vaak onze aandacht opeisen, is het belang van het waarachtig opnemen van de ander vaak niet herkend en soms zelfs genegeerd. De afwezigheid van deze eenvoudige bevestiging van het existentiële bestaan van de ander (en van onszelf door de ander) wekt een subtiele pijn diep in de psyché op. Wanneer deze diepe en subtiele pijn niet herkend wordt, neigt ze zich toe te nemen tot meer acute symptomen van onevenwicht die op hun beurt compensatie zoeken in substituten of lapmiddelen. Toegeven aan deze lapmiddelen biedt een kortstondige bevrediging en bevrijding van de meer acute symptomen maar maskeert tegelijk de subtiele oorzaak van existentiële (zelf)ontkenning.
De existentiële (h)erkenning van de ander(en) (6) vormt een stevige basis voor de exploratie en ontwikkeling van de andere relationele elementen van IP: (7) Gestalt of contextuele constellatie (van de groep), (8) Relationele dynamieken tussen 2 personen (9) Groepsdynamieken en (11) Energie-uitwisselingen tussen mensen. De stevigheid van deze basis is gebaseerd op minstens 2 redenen:
- Wanneer de existentiële realiteit wordt/is aanvaard, installeert zich een subtiele en diepe vrede in onszelf en vervolgens in de relatie waarop een ruimere en diepere exploratie van de relatie kan gebaseerd worden.
- Door de existentiële realiteit te eren, komt het hele mechanisme van compensatie, van onevenwicht en van substituut behoeften stilaan tot rust en veroorzaakt dit mechanisme dus minder interferentie en verwarring bij de exploratie van relationele dynamieken.
De manier van herkenning kan heel eenvoudig zijn: een moment van oogcontact, een vriendelijk schouderklopje, betekenisvolle aanwezigheid in een handdruk, een zachte kus, oprechte aandacht, een geïnteresseerde vraag, een gemeenschappelijk project, een herkenbare gelaatsuitdrukking, een gepast antwoord op een vraag of behoefte, een betekenisvolle stilte, het respecteren van een aangegeven grens, … en duizend en één andere mogelijke acties, signalen en manieren van zijn. De mate van erkenning hangt af van de eigen diepte van Zelf-realisatie: je kan immers niet (h)erkennen in anderen wat je niet in jezelf hebt gerealiseerd.
In 2016 schreef ik een gedicht als herinnering aan de natuur van onze existentiële realiteit: You are not who you think you are …